Doç. Dr. Önder Çerezci, omurga sağlığının korunması için işverenler ve çalışanlarının neler yapmaları gerektiği hakkında DÜNYA Gazetesi’nin sorularını yanıtladı.
İskelet sağlığı neden bu kadar önemli?
Sağlıklı bir birey olmanın temelinde iskelet sisteminin hayati bir önemi vardır ve bu sistemin parçaları olan bağlar, tendonlar, kıkırdaklar, kaslar ve kemiklerden oluşur. Bu oluşumun birbirleriyle ilişkileri postürü korumak, organları desteklemek gibi önemli görevleri yerine getirirler.
Ofis çalışanları arasında yaygın olarak görülen iskelet sağlığı sorunları nelerdir?
Ofis çalışanlarında, özellikle masa başında ve uzun süre bilgisayar karşısında çalışan kişilerde bel ve boyun ağrılarıyla birlikte dirsek, el bileği ve parmaklarda bazı tuzak nöropatilerin oluşması, ofis çalışmasına bağlı ortaya çıkan ve sık görülen hastalıklardır.
Uzun süre oturarak çalışmanın iskelet sağlığı üzerindeki olumsuz etkileri nelerdir?
Bel ve boyun fıtık patolojileri en sık ortaya çıkan klinik farklılaşmalardır. Omurgalar arasındaki diskler hareket ettikçe içindeki toksik birikimi atıp kendilerini yenilerler. Sabit pozisyonda bu döngü kaybolur. Agonist ve antagonist kas grupları arasındaki denge bozulur. Belli kas gruplarında adale kısalıkları gelişir. Oturulan yerin sertliğine bağlı kuyruk sokumu kemiği ağrıları başlar. Bacakların uzun süre sarkık kalmasına bağlı kas etrafında dolaşım bozukluğu meydana gelebilir. Tabii ki kas iskelet sistemi dışında diğer birçok sistem de bu süreçten olumsuz etkilenir.
İdeal bir çalışma alanı nasıl düzenlenmeli ki iskelet sağlığı korunabilsin?
Çalışma ortamları kişiye özgü düzenlenmelidir. Herkesin antropometrik ölçüleri farklıdır. Buna göre, hareketli bir çalışma masası, tekerlekli oturma yüksekliği ve kolçak yükseklikleri ayarlanabilen sırtı ergonomik bir sandalye bu işin temelini oluşturur. Bunun dışında; Ergonomik Mouse kullanımı, bilgisayarın uygun yüksekliğe ayarlanması (ki makinenin üst kısmı göz hizasında olması yeterlidir), ayak altına rampalı bir ayak desteği, karşıdan göze direkt gelen ışığın olmaması gibi düzenlemeler ve aynı zamanda sıcak ve soğuk üflemeyle çalışan klima sistemlerinin direkt ortama yansımasının önlenmesi gerekir.
Skolyoz nedir ve nasıl teşhis edilir?
Üç boyutlu omurga deformitesine “skolyoz” denir. Omurganın yapısı gereği bazı girinti ve çıkıntıları vardır. Buralardaki bozukluklar “skolyoz” adı altında toplanır. Teşhisi görsel ya da muayeneyle konur. Ancak, daha düşük seviyelerde ya da obez kişilerde grafi çekimleriyle de tanı konulur.
İyi bir duruş alışkanlığı nasıl geliştirilir?
İyi bir duruş çocukluk zamanından itibaren kazanılmış bir öğretidir. Egzersiz eğitimi gerektiğinde, mutlaka profesyonel bir ekipten destek alınmalıdır. Bu bölgedeki adalelerin atrofi olmasına neden oldukları için postür düzenleyici cihaz kullanımını çok tavsiye etmiyoruz.
İşyerinde duruş ve iskelet sağlığını korumak için işverenlere düşen görevler nelerdir?
Uzun toplantılar yapılmaması, ofisin iç dizayn düşüncesinden çok, kişiye özgü masa ve sandalye seçimlerinin yapılması, oda içi yerleşimin pencere açılarına göre düzenlenmesi, çalışılan ortamın ısısı, oksijenasyonu, ses izolasyonu, ışık miktarı ön planda önemlidir.
Skolyoz belirtileri
-Sık sık yumuşak doku ağrıları,
-Sırtta, boyunda ve belde ağrı,
-Bu ağrılar sonucunda uyku bozukluğu ve stres,
-Konsantrasyon bozukluğu,
-Ofis içi iletişimlerde gerginlik, kısaca işgücü kayıpları
Ofis ortamında yapılabilecek basit egzersizler
-Her 45 dakikada bir kez mutlaka oturulan yerden kalkıp oda içinde yürüyüş,
– Bir kat merdiven inip çıkma,
-El, parmak, dirsek ve bilekleri hareket ettirme,
-Boyun egzersizleri,
-Ayakta streching yapma gibi hareketler çok kıymetlidir.
